Lỗi Thường Gặp Khi Bắn Tán Rút Inox Và Cách Xử Lý Đúng Kỹ Thuật
Tán rút inox là giải pháp hiệu quả để cố định bu lông vào vật liệu mỏng như thép tấm, nhôm định hình, inox, composite… Với khả năng tạo ren chắc chắn từ một phía, sản phẩm này được ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp cơ khí, điện tử, nội thất, ô tô – xe máy.
Tuy nhiên, trong quá trình thi công, nếu không hiểu rõ kỹ thuật hoặc lựa chọn sai thông số, người dùng rất dễ gặp phải lỗi khiến liên kết kém bền, tán bị hư hỏng hoặc không sử dụng được. Bài viết sau sẽ tổng hợp 7 lỗi thường gặp khi bắn tán rút inox và hướng dẫn bạn cách khắc phục hiệu quả, an toàn.

1. Khoan lỗ sai kích thước
❌ Nguyên nhân:
Nội dung bài viết
- 1 ❌ Nguyên nhân:
- 2 ⚠️ Hậu quả:
- 3 ✅ Cách xử lý:
- 4 ❌ Nguyên nhân:
- 5 ⚠️ Hậu quả:
- 6 ✅ Cách xử lý:
- 7 ❌ Nguyên nhân:
- 8 ⚠️ Hậu quả:
- 9 ✅ Cách xử lý:
- 10 ❌ Nguyên nhân:
- 11 ⚠️ Hậu quả:
- 12 ✅ Cách xử lý:
- 13 ❌ Nguyên nhân:
- 14 ⚠️ Hậu quả:
- 15 ✅ Cách xử lý:
- 16 ❌ Nguyên nhân:
- 17 ⚠️ Hậu quả:
- 18 ✅ Cách xử lý:
- 19 ❌ Nguyên nhân:
- 20 ⚠️ Hậu quả:
- 21 ✅ Cách xử lý:
- Dùng mũi khoan to hơn đường kính yêu cầu của tán.
- Khoan tay không chuẩn tâm hoặc lỗ bị méo.
⚠️ Hậu quả:
- Tán rơi tuột hoặc xoay tròn khi siết vít.
- Ren trong bị lệch, vít không vào được.
✅ Cách xử lý:
- Sử dụng bảng thông số kích thước đúng theo từng loại tán (M3, M4, M5…).
- Dùng mũi khoan sắc, khoan từ từ để tránh lỗ bị lồi mép.
- Nếu lỗ đã to, có thể thay bằng tán lớn hơn (nâng từ M4 lên M5…).
Loại tán | Kích thước lỗ khoan tiêu chuẩn |
---|---|
M3 | Ø 5.1 – 5.3 mm |
M4 | Ø 6.1 – 6.3 mm |
M5 | Ø 7.1 – 7.3 mm |
M6 | Ø 8.1 – 8.4 mm |
2. Bắn lệch tâm hoặc nghiêng
❌ Nguyên nhân:
- Tay cầm súng bấm không vuông góc với mặt vật liệu.
- Bề mặt thi công không phẳng.
⚠️ Hậu quả:
- Tán rút bị ép lệch, không ôm đều vật liệu.
- Khi siết bu lông dễ bị lệch ren, giảm độ bám.
✅ Cách xử lý:
- Giữ tay bấm thật chắc và vuông góc khi thao tác.
- Sử dụng gá đỡ, hoặc súng bắn có hệ thống định vị.
- Nếu đã lắp lệch, nên tháo bỏ và thay bằng tán mới đúng vị trí.
3. Ép không đủ lực (tán không bám chặt)
❌ Nguyên nhân:
- Sử dụng dụng cụ không phù hợp (dùng kìm rút tay yếu).
- Lực kéo không đạt, do dùng súng bấm chất lượng thấp.
⚠️ Hậu quả:
- Phần đuôi không co lại, tán bị lỏng hoặc xoay.
- Dễ bung ra khi siết vít hoặc gặp rung động.
✅ Cách xử lý:
- Chuyển sang dùng súng bắn khí nén hoặc điện để đảm bảo lực ổn định.
- Kiểm tra lực kéo theo thông số nhà sản xuất.
- Đảm bảo đã bấm đến khi nghe tiếng “rắc” hoặc cảm giác khóa cứng.
4. Ép quá mạnh (gãy ren hoặc méo tán)
❌ Nguyên nhân:
- Dùng lực ép quá lớn, vượt quá khả năng chịu của vật liệu.
- Thi công trên kim loại mỏng (<0.8mm) mà không điều chỉnh lực.
⚠️ Hậu quả:
- Gãy ren trong, bu lông không thể siết vào.
- Méo thân tán, ảnh hưởng thẩm mỹ và độ bền.
✅ Cách xử lý:
- Chọn tán phù hợp độ dày vật liệu.
- Điều chỉnh lực ép vừa đủ hoặc dùng loại tán mini cho vật liệu siêu mỏng.
- Với máy khí nén, nên có đồng hồ đo áp suất, tránh bắn quá lực.
5. Chọn sai loại tán rút inox
❌ Nguyên nhân:
- Dùng tán trơn cho các ứng dụng yêu cầu lực siết cao.
- Chọn inox 201 hoặc mạ kẽm trong môi trường ăn mòn.
⚠️ Hậu quả:
- Tán xoay tròn, không giữ được khi siết bu lông.
- Nhanh bị oxy hóa, gỉ sét, giảm tuổi thọ.
✅ Cách xử lý:
- Dùng tán chống xoay (dạng lục giác hoặc có rãnh gân) nếu cần lực siết lớn.
- Ưu tiên inox 304 cho môi trường trong nhà, inox 316 cho môi trường biển, axit, ẩm ướt.
- Kiểm tra kỹ CO, CQ khi mua để đảm bảo chất lượng.
6. Không vệ sinh bề mặt trước khi bắn tán
❌ Nguyên nhân:
- Lắp ngay khi vừa khoan xong, không loại bỏ ba via.
- Có dầu mỡ, bụi bẩn làm ảnh hưởng độ bám của tán.
⚠️ Hậu quả:
- Tán rút không ép đều, dễ bung.
- Ren bị lệch hoặc không khớp khi siết bu lông.
✅ Cách xử lý:
- Dùng máy nén khí hoặc khăn lau sạch bề mặt khoan.
- Loại bỏ mạt sắt, ba via sau khi khoan.
- Có thể dùng giấy nhám mịn mài nhẹ mép lỗ.
7. Dùng sai dụng cụ thi công
❌ Nguyên nhân:
- Dùng kìm rút thông thường cho tán inox lớn (M6 trở lên).
- Không hiệu chỉnh dụng cụ bắn khí nén, gây hỏng tán.
⚠️ Hậu quả:
- Tán không co được đuôi, bị méo hoặc lỏng.
- Làm hư cả súng bấm nếu dùng sai cách.
✅ Cách xử lý:
- Dùng đúng loại dụng cụ theo kích thước và vật liệu tán.
- M3–M4: kìm cơ tay.
- M5–M6: nên dùng súng khí nén hoặc máy bắn điện.
- Định kỳ kiểm tra, bôi trơn và hiệu chỉnh dụng cụ.
8. Gợi ý bảng lỗi nhanh và cách xử lý
Lỗi | Nguyên nhân | Giải pháp |
---|---|---|
Tán xoay khi siết vít | Lỗ khoan to, chọn tán trơn | Dùng tán chống xoay, khoan đúng cỡ |
Tán bung khỏi lỗ | Ép chưa đủ lực | Dùng súng chuẩn, kiểm tra lực |
Ren bên trong hỏng | Bắn lệch, ép quá mạnh | Căn vuông góc, chọn lực ép phù hợp |
Tán bị gỉ | Dùng inox kém chất lượng | Ưu tiên inox 304, 316 có chứng chỉ CO/CQ |
Lắp không khít | Có ba via, bụi bẩn | Vệ sinh kỹ trước khi bắn |
9. Một số mẹo giúp thi công tán rút inox bền và chính xác hơn
- Luôn test thử trên mẫu vật liệu trước khi bắn hàng loạt.
- Sử dụng dưỡng định vị nếu cần lắp hàng loạt – tránh lệch trục.
- Lưu lại thông số cài đặt máy bắn nếu bạn sử dụng khí nén, giúp đồng nhất lực ép.
- Dùng bu lông đúng size, bước ren, không siết quá mạnh sau khi lắp xong.
10. Kết luận
Việc sử dụng tán rút inox đúng cách giúp tạo nên liên kết chắc chắn, bền bỉ trên các bề mặt kim loại mỏng. Tuy nhiên, trong thực tế thi công, nhiều lỗi kỹ thuật có thể xuất hiện nếu không hiểu rõ nguyên lý và chọn sai dụng cụ.
Chỉ cần chú ý từ khâu khoan lỗ, chọn đúng loại tán, sử dụng lực ép phù hợp và vệ sinh bề mặt kỹ lưỡng, bạn hoàn toàn có thể tránh được 90% lỗi thường gặp và đảm bảo liên kết vững chắc cho công trình.